عید نوروز

عید از نظر ائمه علیهم السلام چه روزی است ؟
بنام خدا ابتدا فرا رسیدن نوروز باستانی و عید ملی را خدمت شما و همه ملت ایران تبریک و تهنیت عرض می کنم امیدوارم سال 1395 سال با برکت  و پر نشاطی برای ملت بزرگ ایران و جهان اسلام باشد .
عید در لغت از ماده عود به معنی بازگشت است ، و از نظر معصومین علیهم السلام عید روزی است که انسان به طرف بندگی مطلق حرکت نماید و رضایت خدا را جلب کند در حقیقت آن روز ، روز پیروزی و بازگشت به اصل و فطر خویش است در همین راستا در کلام حضرت علی علیه السلام داریم که آقا فرمودند کل یوم لایعصی الله فیه فهو یوم عید هر روزی که در آن معصیت خدا نشود عید است .
آیا عید نوروز در اسلام هم واردشده و یا از نظر اسلام مورد تایید است ؟

در واقع شروع فصل زیبای بهار که سال نو می شود نوروز به معنی نو و تازه نامیده می شود یعنی روزی که سال نو بدان آغاز گردد .

نوروز در برخی از روایات مورد تایید ائمه معصومین علیهم السلام هم قرار گرفته است مانند روایت معروف معلی بن خنیس که در روز نوروز محضر امام صادق علیه السلام شرفیاب شدند امام به فرمود معلی آیا می دانی امروز چه روزی است ؟ معلی در عرض کرد فدایت شوم ! این روزی است که ایرانیان آن را گرامی می دارند و در آن به یکدیگر هدیه و عیدی میدهند امام علیه السلام فرمودند : سوگند به آن خانه کهن که در مکه است ، این روز ریشه ای دیرینه و کهن دارد که برایت توضیح می دهم تا تو هم بدانی . ای معلی روز نو همان روزی است که خداوند در ان از بندگان پیمان گرفته که او رابپرستند و برای او شریکی نیاورند و به فرستادگان و حجت های او و امامان ایمان بیاورند . نوروز نخستین روزی است که خورشید در آن طلوع کرد و هیچ نوروزی نیست ، مگر اینکه ما در آن روز منتظر فرج هستیم زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان ماست ف ایرانیان آن را گرامی داشته و حفظ نمودند و شما آن را از دست نهادید ...

در روایت دیگری هم نقل شده است در عید نوروز ، هدیه ای برای امام علی علیه السلام آوردند . حضرت فرمودند این چیست ؟ عرض کردند ای امیر المومنین امروز نوروز است امام علیه اسلام فرمود هر روزمان را نوروز کنید . وقتی امام علی ع هدیه را پذیرفتند و فرمودند هر روزمان نوروز یک نوع تایید است برای نوروز و در حقیقت با این بیانشان اظهار داشتند که هر روز با هم با محبت و مهربانی رفتار کنید و با هدیه دادن به هم دلها را نو کنید ...

حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه هم در تایید عید نوروز فرمودند : عید نوروز عید ملی است ، اسلامی نیست لکن اسلام هم مخالفتی با او ندارد در صحیفه امام ج 17 ص 215 امام در ادامه می فرمایند : ایام نوروز بروید در این مریض خانه ها ، احوال اینها بپرسید که آواره شده اند اینهایی که از خانه و زندگی شان بیرون شان کرده اند و گرفتار هستند به اینها سرکشی کنید و از تشریفات سابق کم کنید اگر می خواهید ملت قوی و آزادی باشید از تشریفات یک قدری بکاهید. در ادامه فرمودند عید را دربین دوستان خودتان ، ملت خودتان ، مجروحان خودتان ، معلولان خودتان باشید . شما وقتی عید دارید که اخلاق عید داشته باشید .

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای مد ظله العالی هم در خصوص عید نوروز فرمودند در اصل عید گرفتن اشکالی نیست . اما باید از کارهای حرام احتراز شود .

حتی در برخی از روایات برای ایام نوروز اعمال خاصی هم ذکر شده است که در این مقال فرصت بیان آن نیست . با این روایات و کلام بزرگان نشانگر این است که نوروز مورد تایید اسلام است و یک سنت حسنه است که اسلام هیچگون مخالفتی با آن ندارد بلکه اعمال مخصوصی هم برای آن ذکر کرده است .

 
در آغاز سال نو دعای معروف یا مقلب القلوب و الابصار... خوانده می شود به نظر شما در این دعا چه نکات مهمی نهفته است که بزرگان دین به ما یاد دادند هر سال در هنگام آغازسال نو آن دعا را بخوانیم ؟

به نام خداوند متعال ابتدا ایام شهادت بی بی دو عالم ،شفعیه محشر حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهراء سلام الله علیها را به پیشگاه قطب عالم امکان حضرت بقیه ا... الاعظم امام زمان (عج ) و به تمامی ره پویان و پیروان و محبان آن حضرت تسلیت و تعزیت عرض می کنم ، عید سعید باستانی نوروز امسال مصادف است با ایام فاطمیه که انشاالله سعی شود در برگزاری جشن عید نوروز شانیت و حرمت این ایام را حفظ کنیم وبا زنده نگه داشتن مقام ،منزلت وهدف فاطمه زهراء (س) دل آقا امام زمان را شاد کنیم هر چند در چنین ایامی حضرت درمصائب جده اش عزادار هستند، فرمانده پایگاه مقاومت بسیج میراث فرهنگی استان قم گفت ما شیعیان ویاران آقا صاحب الزمان (عج) باید با توجه داشتن به مراسم فاطمیه طوری عمل کنیم که در غم مولایمان شریک باشیم . 

ازآنجایی که مردم متدین و متعهد کشور ما خدا باور ودین دار هستند ، بیشتر ازهر چیز به دنبال کسب معنویت ،رشد و کمال انسانی و اخلاقی است ، این دعای زیبا و پر مغز یا مقلب القلوب و الابصار ، یا مدبراللیل و النهار، یا محول حول والاحوال ، حول حالنا الی احسن الحال،
یعنی ای دگرگون کننده قلب ها ودیده ها ، ای تدبیرگر شب ها وروزها ، ای متحول کننده کننده سال ها وحالت ها ، حالات ما را به بهترین ونیکوترین حال تبدیل نما ،
این دعا بیانگرآن است که جهان درحال سکون نیست بلکه همیشه در حال حرکت ،تحول و رشد است و در فصل بهار با دمیده شدن روح بهاری در عالم و زنده شدن طبیعت ، قدرت بی همتای خالق هستی بخش، این تحول به زیباترین جلوه ظهور پیدا می کند و با سرسبزی و طراوت زیبایی خاصی به عالم می بخشد که درحقیقت عبارات این دعا برگرفته از آیات قرآنی است که به ما توجه می دهد باینکه در فصل بیداری طبیعت از خواب طولانی زمستانی وزمان نشاط و شادابی عالم ورنگارنگ گشتن گلها ، ما انسان ها که اشرف مخلوقات الهی بعنوان خلیفه خدا ساکن درروی زمین هستیم ، همراه با دمیده شدن روح بهاری درعالم به تحول درونی بپردازیم و با سیر درآفاق و انفس وتدبر در آیات خدا به سوی کمال و سعادت ابدی در حرکت باشیم ، قلب و دیده خود را با کسب معنویت و اخلاق به بهترین وجه به احسن الحال مبدل نمائیم ، مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای مد ظله العالی در فرازی فرمودند : تحویل هر سال شمسی که با نوعی تحول در عالم طبیعت مصادف می باشد فرصتی است تا انسان به تحول درونی و اصلاح امور روحی و معنوی ،فکری ومادی خود بپردازد ، این دعای شریفی که به ما تعلیم داده اند تا در آغاز سال بخوانیم ، درس همین تحول است .
 
در بخشی از دعا می خوانیم حول حالنا الی احسن الحال ، احسن الحال برای انسان چگونه و چه زمانی است ؟ 

ابتدا باید بدانیم بدترین حال برای انسان چه زمانی است طبق آیات وروایات بدترین حال برای انسان زمانی است که ازخدا دورباشد ورابطه اش با خالقش قطع شود در واقع عواملی که باعث بدترین حال برای انسان می شود متعدد است مانند دروغ ،تهمت ،غیبت ، تخریب وتحقیر دیگران ،وعده های دروغ وهرگونه سوء استفاده از بیت المال وزیاده خواهی ویا بد اخلاقی سیاسی ،فرهنگی اجتماعی ... می تواند نمونه های ازحالات زشت انسان باشد که جهت دورشدن از چنین رفتارهایی باید توجه داشته باشیم که خداوند حاضر و ناظر براعمال است. بااین مطلبی که عرض کردم بهترین حال تقرب به در گاه خداوند متعال و دوری از گناه است. همانطور که درروایت از امیرالمومنین علی علیه السلام داریم که فرمودند : کل یوم لا یعصی الله فیه فهو یوم عید .هر روزی که در آن معصیت و گناه نشود آن روزعید است در حقیقت احسن الحال برای یک مسلمان زمانی است که با دوری از گناه دارای نفس مطمئنه شود و همواره رضایت الهی مد نظرو همراه او باشد .

با فرا رسیدن عید باستانی نوروز وشروع تعطلات مدارس اکثر هموطنان به مسافرت و گردشگری می پردازند جنابعالی به عنوان کارشناس گردشگری مذهبی بفرمائید دیدگاه اسلام به موضوع گردشگری چگونه است ؟ وچه توصیه هایی درهنگام سفر مورد تاکید اسلام است ؟ 

پرداختن به موضوع سفر و گردشگری در اسلام ساعت ها وقت می برد ودراین فرصت اندک نمی شود بخوبی آن را مورد تبیین قرارداد، اما همین اندازه خدمت شما عرض کنم ما درقرآن کریم آیات فراوانی داریم که به موضوع سفر اشاره کرده است مانند آیه 19 سوره عنکبوت که خداوند متعال فرمودند: بگو درزمین بگردید، با تامل بنگرید که چگونه مخلوقات را آفرید ، سپس خداجهان آخرت را ایجاد می کند.و یا درروایتی پیامبر مکرم اسلام حضرت محمد (ص) فرمودند : مسافرت کنید تاسالم باشید بهرحال اسلام دین کاملی است که برای همه امور در زندگی برنامه و قوانین دارد یکی از موضوعاتی که مورد تاکید دین مبین اسلام می باشد اهمیت سفر وگردشگری است چرا که مسافرت یکی ازراه های تکامل، پیشرفت ، خداشناسی وعبرت گرفتن و کسب روزی حلال است، که درواقع سفر می تواند باعث رشد مادی ومعنوی انسان را درپی داشته باشد .

توصیه های اسلام درآغاز سفروهنگام سفر فراوان است و دعاهای مخصوصی هم وارد شده که در کتب ادعیه و مفاتیح الجنان موجود است .آنچه که مهم می باشد این است که در مسافرت اخلاق درسفررا رعایت کنیم و در رانندگی وتکریم حقوق دیگران توجه داشته باشیم وبه صورت شتابزده وبدون برنامه حرکت نکنیم ،درروایت نقل شده مسافرت را با بسم الله آغاز کنید، ودرروایتی دیگرهم آمده وقتی آماده سفرشدیدغسل کنید سپس دورکعت نماز بخوانید وازخدا خیررا طلب نمائید وآیه الکرسی بخوانید وحمد و ثنای الهی بجا آورید ، صلوات برمحمد (ص) وآل محمد بفرستید عضو هیات تخلفات اداری سازمان میراث اذعان داشت نظیر این روایات فراوان است همه اینها نشانگر این است که انسان همیشه و در همه حال یاد خدا باشد .